Dünya Makarna Günü Kutlu Olsun!
Makarnanın yüzlerce yıl öncesine uzanan tarihinde yolculuğa var mısın?
7’den 70’e herkesin severek afiyetle yediği makarnanın 600 çeşidi olduğunu, İtalya’da ortalama olarak kişi başına aylık 2 kilo makarna tüketildiğini, Türkiye’nin makarna ihracatında Avrupa’da ikinci, dünyada ise dördüncü olduğunu biliyor muydunuz? Bugün Dünya Makarna Günü’ne özel besleyici ve lezzetiyle damakları şenlendiren makarna hakkında bildiklerimizi anlatalım dedik.
Türklerin önerisiyle ortaya çıktı
Uluslararası Makarna Örgütü’nün (International Pasta Organisation) 1995’te Roma’da düzenledikleri toplantıda Dünya Makarna Günü’nün kutlanma fikri ilk defa etkinliğe katılan Türk Makarna Sanayicileri tarafından teklif edilmiş. 1997 senesine gelindiğinde Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan toplantıda 25 Ekim tarihinin Dünya Makarna Günü olarak ilan edilmesine ve her yıl çeşitli etkinliklerle kutlanmasına karar verilmiş. İlk olarak da bugün makarna denince herkesin aklına gelen ülke olan İtalya’nın Napoli kentinde kutlanmış.
Makarnanın geçmişi yüzlerce yıl öncesine uzanıyor
Bugün İtalya’yla özdeşleşmiş olsa da makarnanın ortaya çıkışı Çin’den Arap Yarımadasına kadar uzanıyor. Yapılan onlarca araştırmaya rağmen henüz makarnayı ilk yapan toplumun kimler olduğu, nasıl ortaya çıktığıyla ilgili bilgi netleşmiş değil. Roma’da bulunan Ulusal Makarna Müzesi’nde de (National Museum of Pasta) makarnanın ortaya çıkışıyla ilgili yeterli bilgi söz konusu değil.
Geçmiş dönemlerden günümüze dek makarnayı bulan ve ilk yapan toplumun kimler olduğunu bulmak için çeşitli araştırmalar yapılmışsa da henüz makarnayı “İLK” yapan topluma ulaşılamamıştır. Bugün Roma'da bulunan Makarna Müze'sine bulunan belgeler de makarnanın nereden geldiği hakkında tam olarak yeterli bilgi bulunmuyor. 1292 yılında Marco Polo’nun Çin’i ziyareti sonrasında İtalya’ya dönüşünde beraberinde Spagetti ve yapılışı ile ilgili bilgi getirdiği kayıtlarda yer alıyor. Arkeolojik kazılara ve çıkarılan tarihi buluntulara, yazılara ve kaynaklara bakıldığında makarna Eski Yunan, Romalılar, Çinliler ve Araplar tarafından yapılmış ve tüketilmiş.
Tarihsel kayıtlara bakıldığında Çinlilerin Milattan Önceki yıllarda arpa şehriye ile makarna üretimine başladıkları bilinmektedir. M.Ö. 5. yüzyıla ait Suriye’de bulunan tarihi yazılara da bakıldığında o dönemlerde Araplarında arpa şehriyeyi ürettikleri ve tükettikleri görülüyor. Arapların hazırlamış oldukları hamurları çubukların üzerine sararak güneşte kuruttukları ve depoladıkları görülmektedir. Aynı şekilde 10. yüzyılda Arap yarımadasında kurutulmuş hamurların, ki şehriye ve makarna olduğu düşünülmektedir, ticaretinin yapıldığı bilinmektedir.
Türkiye’deki ilk fabrika 1922’de kuruldu
Üretiminin az maliyetli ve kolay olması, farklı şekillerde hazırlanıp tatlandırılabilmesi nedeniyle makarna zamanla daha çok sevilmeye ve tüketilmeye başlandı. Makarna hamuru 17. yüzyıldan itibaren makinelerle yoğrulmaya başlandı. Napoli Kralı II. Ferdinando’nun bu iş için Cesare Spadaccini isimli mühendise emir verdiği ve bu mühendisin ilk makarna makinesini icat ettiği yine tarihi kayıtlarda yer alıyor. 20’nci yüzyıla gelindiğinde ise makine ile üretimi ve kaliteyi artıran İtalyanlar 1913’te 70 bin ton makarnayı dünyaya ihraç etmeyi başardı. Tam otomatik makarna makinesi ise 1933 yılında Mario ve Giuseppe Braibanti isimli iki Parmalı mühendis tarafından icat edilmiş. Verilere göre Avrupa'da tüketilen her 4 makarnanın 3'ü İtalya'dan geliyor. Dünya çapında ise masaya konan her dört makarna tabağının birinin menşei İtalya. Türkiye’deki ilk makarna fabrikası ise 1922’de İzmir’de Türk Makarna Fabrikası adıyla kurulmuş. Hasan Tahsin Bey tarafından kurulan fabrika günde 850 kilogram makarna üretim kapasitesine sahipmiş. Bugün ise Türkiye Avrupa’nın en büyük ikinci, dünyanın ise dördüncü makarna ihracatçısı konumunda yer alıyor.
Besleyici ve sağlıklı
Durum buğdayından elde edilen irmiğin, su ve bazı zenginleştirici maddeler ile karıştırılması ve istenilen biçimler verilip kurutulması suretiyle elde edilen makarna, vücut için gerekli vitamin ve mineraller bakımından çok zengin bir besin kaynağı. Makarnada A, B1, B2 vitaminleri ve kalsiyum, demir, fosfor, potasyum ve protein bulunuyor. Aynı zamanda içeriğindeki besin değerleri ile doyurucu bir besindir. Yüksek oranda linoleik yağ asidi içerdiğinden kolesterolü düşürücü etkisi de var. Makarnada bulunan kompleks karbonhidratlar kana yavaş karıştığı için tok tutar ve aynı zamanda enerji verir.
Panayır’da Dünya Makarna Günü’ne özel kampanya
Dünya Makarna Günü, Panayır Gourmet’de bir başka yaşanacak. Şeflerimiz makarnalarımızı el yapımı olarak birinci kalite durum buğdayından günlük ve taze olarak üretiyor. Klasik spaghetti, casarecce, pappardelle, campanelle, tagliatelle, fusilli ve daha niceleri... İtalyan reçetesiyle günlük hazırladığımız makarna çeşitlerinden alana özel olarak hazırladığımız sosları hediye ediyoruz. Taze hazırlanan soslarımız ise Domates Sos, Bolanez Sos, Pesto (Fesleğen Sos) ve Peynir Sos. Panayır Gourmet’e gelin ve Dünya Makarna Günü’nü birlikte kutlayalım.
