Niçin Düzenli Olarak Peynir Yemeliyiz?

Kahvaltımızın vazgeçilmez ürünü peynir desek abartmış olmayız. Peynir, insanların tükettiği en önemli süt ürünlerinden biridir ve 2020 yılında kaydedilen istatistiklere göre bir kişi yılda ortalama yaklaşık 40,2 kilo peynir tüketmiştir. Dünyanın en eski peyniri tarihte çok eskilere dayanmaktadır. Tarih, Mısırlıların eski zamanlarda peyniri keşfettiklerini söylüyor. Ekşi ve tuzlu tadı ve ufalanan bir dokuya sahipti. Bugün peynir farklı tat, doku, şekiller ve boyutlarda üretiliyor. Peynir sağlığımız için iyidir. Diğer tüm süt ürünleri gibi kalsiyum ve protein açısından zengindir. 

Peynirin tarihi 10 bin yıl öncesine dayanıyor

Peynirin varlığına dair ipuçları, ilk koyun ve keçilerin atalarımız tarafından evcilleştirildiği MÖ 8 bin'e kadar uzanan modern insanlık kadar eskidir. Yaşam tarzlarıyla ilgili günümüze ulaşan kayıtlar, depolama ortamı olarak hayvan derileri ve şişirilmiş iç organları kullandıklarını gösteriyor. Bu da peynir yapmanın ilk keşfinin muhtemelen tesadüf eseri bulunduğu varsayımını doğuruyor. Sütü böyle bir şekilde depolamak, sütü peynir mayası ile temas ettirecek ve bu da sütü hızla pıhtı ve peynir altı suyuna dönüştürecektir. 

Peynirin varlığının en eski arkeolojik kanıtları, yaklaşık 4 bin yıl önce Mısır mezar duvarlarında ilk görsel ipucunun kaydedildiği MÖ 5.500 yılına kadar uzanıyor. Mısır ve Orta Doğu'da o dönemde yapılan peynir örnekleri büyük olasılıkla çok tuzlu ve güçlü tadı ve ufalanan bir yapıya sahipti. Günümüzdeki çökelek ve feta peynirlerine benzer olduğu düşünülüyor.  Bu coğrafyanın sıcak bir bölge olmasından dolayı insanlar doğal koruyucu olarak bol tuz kullanmak zorunda kaldı.

Akdeniz çanağında gelişti

Peynir yapma sanatı Mısır'dan kuzeye doğru yayıldıkça, Yunanistan ve Roma daha birçok peynir türünün doğum yeri haline geldi, burada düşük sıcaklık peynir üreticilerinin yalnızca peynir mayası ve sütü peynire dönüştürebilen diğer asidik maddelerle değil, aynı zamanda diğer pek çok başka maddeyle deneyler yapmalarını sağladı. Orta ve sert peynirlerin oluşturulmasında kullanılabilecek bakteri türleri, daha az tuz ve koruyucu ile Avrupa peynirlerinin tadı çok daha hoştu ve hızla birçok farklı aromaya sahip peynir türü ortaya çıktı.

Roma İmparatorluğu’ndan günümüze kalan tarih kayıtlarında pek çok peynir çeşidini yapmanın eski yollarını anlatıyor. Ne yazık ki Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra, Avrupa'nın dört bir yanındaki ticaret yolları çöktü, bilgi ve malların kolay paylaşımını engelledi ve peynir yapımını son derece rekabetçi bir yerel üretim haline getirdi.  Günümüzün popüler peynirlerinin çoğu, Rönesans'ın gelişinden ve yeni ticaret yollarının kurulmasından önce yapılmış. 1200 civarında Cheddar ve 1590'ların sonlarında ise Parmesan.

İlk fabrikasyon üretim 1815’te

Rönesans'ın gelişi ve deniz yolculuğunun ilerlemesiyle birlikte peynir, Avrupa kıyılarından çıkarak tüm dünyaya yayıldı. Pek çok Asya kültürü Hindistan hariç daha önce peyniri hiç duymamıştı. Amerika için de durum aynıydı. Organize peynir üretimi 1815'te İsviçre'de ilk peynir fabrikasının kurulmasıyla Avrupa'ya geldi, ancak büyük başarı ancak mandıra çiftçisi Jesse Williams'ın 1851'de ABD'de montaj hattı peynir fabrikasını kurmasıyla elde edildi. Sadece on yıllar sonra, Kuzey Amerika'da peynir üretimi rekor seviyelere ulaştı. Günümüzde pek çok peynir çeşidi fabrikada üretiliyor ama geleneksel tariflerle elde üretilen peynirler de hâlâ üretiliyor. Peki sağlığımıza faydaları ne?

Kalsiyum kaynağı

Vücudumuzun daha iyi çalışması için farklı minerallere ihtiyacı vardır. Bunlar arasında en önemli olanı kalsiyumdur. Kalsiyum damar fonksiyonlarımıza, sinir iletimimize yardımcı olur ve kemik sağlığını destekler.

Kemiklerimiz vücudumuzun ayrılmaz bir parçasıdır. Biz büyüdükçe gelişmeye ve değişmeye devam ediyorlar. Vücudumuz yeni kalsiyum oluşturamaz. Ölü deri hücreleri yoluyla kalsiyum kaybetmeye devam ediyoruz. Bu nedenle, dengeli bir kalsiyum alımı çok önemlidir.

Peynir, günlük kalsiyum alımımızı takviye olmadan almanın mükemmel bir kaynağıdır. Bir araştırmaya göre, bir peynir türü olan Parmigiano Reggiano, en iyi kalsiyum kaynağıdır.

Obezite karşıtı

Birçok beslenme uzmanı ve bilimsel çalışma, obezite ve kilo alımını hipertansiyon ile ilişkilendirmektedir. Ancak ne yazık ki, aynı zamanda kalp yetmezliği riskini artıran genişlemiş bir sol ventriküle de yol açar. Araştırmaya göre, peynir tüketimi ile toplam kardiyovasküler hastalık riskleri arasında zararlı olmayan bir ilişki olduğuna dair kanıtlar var.

Kilo vermeye yardımcı

Kilo vermek için şekerleri ve nişastaları veya karbonhidratları kesiyorsunuz. Ama mesele az yemek değil, sağlıklı beslenmek. Peynir kalsiyum ve protein açısından zengindir. Yeterli miktarda kalsiyum aldığınızda daha fazla yağ yakarsınız. Ayrıca peynirde bulunan proteinler metabolizmanızı hızlandırır ve iştahınızı azaltır.

Diş sağlığına iyi gelir

Sağlık denilince çoğu zaman dişlerimiz ihmal ediliyor. Ancak endişelenmeyin, çünkü peynir dişleriniz üzerinde de etkili bir şekilde çalışan gıda maddelerinden biridir. Bir araştırmaya göre peynir, yüksek fosfat ve kalsiyum seviyelerine sahiptir. Doğal olarak dişleri ve kemikleri güçlendirirler. Ayrıca ağzınızın pH seviyesini dengelemeye yardımcı olur. Dengeli pH seviyesi, daha az asit anlamına gelir ve bu da ağzınıza zarar verir. Ayrıca tükürüğünüzü temizler ve çürükleri önler.

B-12 vitamini açısından zengin

Araştırmaya göre peynir gibi birkaç süt ürünü B-12 vitamini elde etmeye yardımcı oluyor. B12 ayrıca metabolizmayı iyileştirmeye yardımcı olur. Peynir, özellikle vejetaryenler için mükemmel bir protein kaynağıdır. Örneğin, tam yağlı İsviçre peyniri, Cheddar peyniri ve Paneer veya Süzme peynir en yüksek B-12 Vitaminine sahiptir.

Cildinizin parlamasına yardımcı olur

Gün boyunca cilt hücrelerini döküyorsun, bu yüzden cildini parlak ve iyi durumda tutmak çok önemli. Etkili bir rutin, akneyi önlemeye, kırışıklıkları tedavi etmeye ve cildinizin en iyi şekilde görünmesini sağlamaya yardımcı olabilir. Ayrıca peynirdeki B vitamini hücrelerin büyümesine yardımcı olur. Böylece parlayan ve lekesiz bir cilde sahip olursunuz.

Dünyanın dört bir yanından lezzetler

Kahvaltı sofralarının aranan gurme tatlarını Panayır'da bulabilirsiniz. Şarküteri reyonumuzdaki gravyeri Hollanda’dan, Çörek otlu peyniri Erzincan'dan, obruk peynirini Konya'dan gibi daha yüzlerce ürünü yöresinden özenle seçip getiriyoruz.